Brandwonden

Een brandwond is een wond die ontstaat als de huid in contact komt met extreme temperaturen (zowel hitte als kou!). Dit contact kan via voorwerpen (kachels, diepvriezers), vloeistoffen (koffie, stoom, vloeibare stikstof), gassen (vuur, koelgassen) of elektriciteit plaatsvinden. Ook straling (zonlicht, zonnebank, hoogtezon) kan verbranding veroorzaken. Hieronder lees je meer over:

• Klachten en oorzaken van brandwonden 
• Wanneer naar de huisarts?
• Tips: wat te doen bij brandwonden?
• Eerste hulp bij brandwonden
• Meer informatie en advies
   

Klachten en oorzaken van brandwonden

Er wordt onderscheid gemaakt in de ernst van brandwonden. Er kan een eerste-, tweede- of derdegraads verbranding optreden.

• Eerstegraads brandwond: de verbrande huid is rood, warm en gezwollen.
• Tweedegraads brandwond: de verbrande huid is rood, warm en gezwollen. Ook doet de huid pijn en er treedt blaarvorming op.
• Derdegraads brandwond: de verbrande huid is witgeel tot bruinzwart. Er is geen pijn maar dat maakt de verbranding niet minder erg, waarschuw in dit geval altijd direct een arts!

Wanneer naar de huisarts?

Raadpleeg een arts bij:

• Tweede- of derdegraads verbrandingen
• Ontstoken brandwonden
• Brandwonden veroorzaakt door een chemisch product of elektriciteit
• Brandwonden aan gezicht, hals, voeten of geslachtsdelen
• Inwendige verbranding door het inademen van stoom of hete lucht
• Baby's en kleuters met een brandwond
• Wanneer de brandwond groter is dan de handpalm van degene die zich heeft gebrand
• Wanneer een brandwond na enkele dagen weer roder en pijnlijker wordt
• Wanneer er na enkele dagen geelgroen vocht uit de brandwond komt

Tips: wat te doen bij brandwonden?

Brandwond koelen
Koel brandwonden meteen met zacht stromend lauw water of natgemaakte doeken. Doe dit tien tot twinitg minuten. Laat het water nooit rechtstreeks op de wond stromen. Zet bij blaren de kraan niet direct op de pijnlijke plek. Koelen met bijvoorbeeld slootwater kan ook, zeker als er geen ander koelmogelijkheden zijn. Dit is altijd beter dan niets doen.

Brandwonden bij (kleine) kinderen
Bij (kleine) kinderen is het belangrijk dat je de wond spoelt en niet het hele lichaam, onderkoeling is levensgevaarlijk. Kledingstukken, maar ook (wegwerp) luiers, die niet aan de huid vastzitten, kun je tijdens het koelen voorzichtig verwijderen. Aan de huid vastzittende kledingstukken of (wegwerp)luiers dienen nooit verwijderd te worden!

Brandwonden behandelen en verzorgen
Kleine oppervlakkige verbrandingen zonder blaren kun je afdekken met geïmpregneerd (zalf)gaas. Laat tweede- en derdegraads brandwonden en kapotte brandwonden altijd door een arts behandelen. Een gaas of pleister hoef je niet dagelijks te verwisselen. Als deze goed zit, kan deze enige dagen blijven zitten.

Let op: Smeer nooit iets op een brandwond. Dek brandwonden met een steriele wondbedekker af. Vermijd niet-steriele wondbedekkers en contact met de wond. Omdat het verdedigingsmechanisme van de huid niet meer werkt, kan een brandwond gemakkelijk infecteren. Gebruik daarom nooit brandwondenzalf. Door het smeren worden bacteriën op de huid gebracht. Bovendien wordt de diagnose van de verbrandingsgraad bemoeilijkt. Prik brandblaren nooit kapot!

Zonnebrand
Zonnebrand kun je het beste met lauwe douches en natte doeken behandelen. Dit werkt verkoelend en verzachtend. Daarna kun je eventueel een neutrale crème of aftersun gebruiken.

Eerste hulp bij brandwonden

• Als kleding in brand staat, ga dan meteen op de grond liggen en rol over de grond heen en weer. De ondergrond maakt niet uit. Nooit rennen of wilde bewegingen maken. Gebruik eventueel een stevig stuk textiel, een jas of een (blus)deken om het vuur te doven. Werk daarbij van het hoofd naar de voeten.
• Daarna komt het belangrijkste advies bij brandwonden: ‘water, water en de rest komt later’.
• Een brandwond meteen koelen met zacht stromend lauw water of natgemaakte doeken. Onderdompelen mag ook maar stromend water koelt beter en dieper af. Slootwater kan eventueel ook als er geen andere koelmogelijkheden zijn.
• Let op: te lang gebruik van koud water veroorzaakt pijn en soms zelfs onderkoeling. Eventuele blaasjes kunnen door koud water kapotgemaakt worden. Laat het water daarom nooit direct op de brandwond stromen.
• Koel tien tot twintig minuten met lauw kraanwater, langer mag ook, maar pas op voor onderkoeling.
• Verwijder tijdens het koelen de kleding (of luiers), tenzij deze vastzit aan de huid.
• Smeer nooit iets op de brandwond. Dit vanwege het infectiegevaar.
• Bedek de wond met steriel glad verband, een schone doek of schoon laken.
• Als er blaren ontstaan, als de huid er aangetast uitziet, als de brandwond veroorzaakt is door een chemisch product of elektriciteit of als de brandwond open is, raadpleeg dan een arts of EHBO-post.
• Geef iemand die ernstige brandwonden heeft opgelopen nooit iets te eten of te drinken, in verband met een eventuele operatie die nodig kan zijn.
• Vervoer iemand met brandwonden altijd zittend.

Meer weten?

Klik hier voor meer over Zonnebrand en hier vind je meer informatie over huidverzorging. 

Wil je meer weten over dit onderwerpt, jouw gezondheid of de geneesmiddelen die je gebruikt? Kom dan gerust eens langs bij Alphega apotheek. Wij zijn je graag van dienst.

Ook voor geneesmiddelen die je zonder recept koopt, raden we aan te laten controleren of ze samengaan met eventuele andere geneesmiddelen die je al gebruikt. geef het gebruik van deze zelfzorgmiddelen dan ook altijd door aan jouw apotheek.

Klik hier voor de folder Brandwonden.